Empati Nedir?Empati Nasıl Kurulur?
Empati, kişinin kendisini karşısındaki insanın yerine koyarak onun duygularını ve düşüncelerini doğru olarak anlaması ve anladığını karşı tarafa yansıtmasıdır. Bir kişinin kendisini karşısındaki kişinin yerine koyarak olaylara onun bakış açısıyla bakması, o kişinin duygularını ve düşüncelerini doğru olarak anlaması, hissetmesi ve bu durumu ona iletmesi sürecine "empati" adı verilir. Empati kurmak için özellikle 3 aşama büyük önem taşır. Empati kuracak kişinin
tam bir empati kurmuş sayılabilmesi için üç aşamayı tamamlaması gerekir. Bunlar; 1) kendisini karşısındakinin yerine koyması, olaylara onun bakış açısıyla bakması. 2) Karşısındaki kişinin düşüncelerini ve duygularını doğru şekilde anlaması 3)Kurduğu empatik bağı karşısındakine yansıtmasıdır Herkesin kendine göre bir bakış açısı, gerek kendisini gerekse dünyayı algılayış biçimi vardır. Eğer bunu "kişinin kendi özel alanı" olarak adlandırırsak, empati yapabilmek için karşımızdaki kişinin özel alanını anlayabilmek gerektiğini söyleyebiliriz. Bir diğer deyişle empati kurabilmek için o kişinin rolüne girebilmemiz gerekir. Eğer karşımızdaki kişinin rolüne başarılı bir şekilde girebilirsek karşımızdaki kişinin duygularını ve düşüncelerini de doğru şekilde anlayabiliriz. Çünkü başarılı bir empatik bağ kurabilmek için karşımızdaki kişinin sadece duygusunu ya da sadece düşüncesini anlamış olmak yetmez. Karşımızdaki kişinin duygu ve düşüncesi anladıktan sonraki önemli adım ise bu empatik anlayışın o kişiye iletilmesidir. Çünkü karşımızdaki kişinin duygu ve düşüncelerini ne kadar iyi anlarsak anlayalım bunu karşı tarafa iletmediğimiz müddetçe tam olarak empati kurmuş sayılmayız. Yapılan araştırmalar, insanların zihinlerinde kurdukları empatiyle, karşılarındaki kişiye ilettikleri empati arasında farklılık olduğunu göstermektedir. İnsanlara empatik tepki vermenin iki yolu vardır: Yüzümüzü/bedenimizi kullanarak onu anladığımızı belli etmek ve onu anladığımızı sözlerimizle ifade etmek. Empatik tepki vermenin en etkili yolu bu ikisini birlikte kullanmaktır. Bir sıkıntımız olduğunda, bizimle konuşan kişi, dostça bir gülümsemeyle kolumuza dokunup sıkıntımızı sözelleştirirse, örneğin "son günlerde çok sıkılmışsın" derse, rahatladığımızı hissedebiliriz. İnsanlar arası başarılı iletişimde önemli bir yeri olan empatinin iş yaşamındaki önemi de son derece büyüktür. Empati becerisi yüksek çalışanların olduğu bir kurumda çok daha az çatışma ve kriz durumu yaşanır. Karşı karşıya kalınan sorunlu durumlarda da çok daha çabuk çözüme varılır çünkü çatışma ve kriz durumlarında empati kurmayı başaran kişiler başkalarının ihtiyaçlarını da göz önünde bulundurabilirler. Birbirlerini anlamaya çalışan ve bunu birbirlerine hissettiren iş arkadaşları çok daha başarılı takım çalışmalarına imza atarlar. Çünkü takım çalışmasının başarılı olmasının en önemli yollarından biri takımı oluşturanların empati kabiliyetlerinin gelişmiş olmasıdır. Ast üst ilişkilerinin de sağlıklı bir şekilde devam edebilmesi açısından empati kurmanın önemi büyüktür. Kurum içerisinde çalışanları dinlemek onlara saygı göstermek, çalışanlar arasındaki empatik diyaloglar, kurumdaki genel mutluluk oranını arttırır. Bir kurumda empatik yaklaşımın olmayışı ise o kurumdaki çalışanların birbirlerine birey olarak değer vermelerini engeller. Kurumlarda, gerek çalışanların kendi aralarında gerekse ast üst ilişkilerinde verimliliği arttırmak için empatik iletişimi tutum haline getirmekte fayda vardır. Bireyler arası ilişkilerde gerçek anlamda insana değer vermeyi, saygıyı ve empatiyi merkezine alan bir iletişim tutumunun kurulabildiği kurumlarda birçok sorun ve kurum içi iletişim çatışması kolayca çözüm bulacaktır. Empati, duygularını ve düşüncelerini doğru olarak anlaması, hissetmesi ve bu durumu ona iletmesi sürecidir.
Empati kuracak kişi, kendisini karşısındakinin yerine koymalı, olaylara onun bakış açısıyla bakmalıdır. Eğer bir insanı anlamak istiyorsak dünyaya onun bakış tarzıyla bakmalı, olayları onun gibi algılamaya ve yaşamaya çalışmalıyız. Bunu gerçekleştirmek için de empati kurmak istediğimiz kişinin rolüne girmeli, onun yerine geçerek adeta olaylara onun gözlüklerinin gerisinden bakmalıyız.
Karşımızdaki kişinin rolüne girerek empati kurduğumuzda, o kişinin rolünde kısa bir süre kalmalı, daha sonra bu rolden çıkarak kendi yerimize geçebilmeliyiz. Aksi halde empati kurmuş sayılmayız. Empati kurduğumuzda ise karşımızdakinin duygu ve düşüncelerini anlamak esastır.
Empati kurmuş sayılmamız için karşımızdaki kişinin duygularını ve düşüncelerini doğru anlamamız gereklidir. Karşımızdakinin yalnızca düşüncelerini ya da yalnızca duygularını anlamamız yeterli değildir. Çünkü karşımızdakinin rolüne girerek onun ne düşündüğünü anlamamız, bilişsel nitelikli bir etkinlik, karşımızdakinin hissettiklerinin aynısını hissetmemiz ise, duygusal nitelikli bir etkinliktir. Bilişsel rol alma, duygusal rol almanın ön şartı sayılabilir. Empati tanımındaki son öğe ise, empati kuran kişinin zihninde oluşan empatik anlayışın, karşıdaki kişiye iletilmesi davranışıdır. Karşımızdaki kişinin duygularını ve düşüncelerini tam olarak anlasak bile eğer anladığımızı ifade etmezsek empati kurma sürecini tamamlamış sayılmayız. Empati sadece kendisiyle empati kurulana yararı olan bir etkinlik değildir. Empati, empatiyi kuran kişi için de önemlidir. Empatik becerileri ve eğilimleri yüksek olan, bu yüzden de diğer insanlara yardım eden kişilerin, çevreleri tarafından sevilme ihtimalleri artar. Yapılan bir araştırmada, liderlik özelliğine sahip kişilerin empati kurma becerilerinin yüksek olduğu belirlenmiştir. Empatik anlayış, insanları birbirine yaklaştırma, iletişimi kolaylaştırma özelliğine sahiptir. İnsanlar, kendileriyle empati kurulduğunda, anlaşıldıklarını ve kendilerine önem verildiğini hissederler.
Sağlıklı bir Empati kurulabilmesi için gerekli öğeler:
1-Empati kuracak kişi, kendisini karşısındakinin yerine koymalı, olaylara onun bakış açısıyla bakmalıdır. Eğer bir insanı anlamak istiyorsak, dünyaya onun bakış tarzıyla bakmalı, olayları onun gibi algılamaya ve yaşamaya çalışmalıyız. Empati kurmaya çalıştığımız kişinin rolüne kısa bir süre için geçmeli “sanki o kişi imişcesine” düşünmeye ve hissetmeye çalışmalıyız.
2-Empati kurmuş sayılmamız için, karşımızdaki kişinin duygularını ve düşüncelerini doğru olarak anlamamız gereklidir. Karşımızdakinin yalnızca duygularını ya da yalnızca düşüncelerini anlamamız yeterli değildir. Karşımızdakinin rolüne girerek onun ne düşündüğünü anlamamız, hissettiklerinin aynısını hissetmemiz gerekmektedir.
3- Empati kuran kişinin zihninde oluşan empatik anlayışın, karşıdaki kişiye iletilmesi davranışıdır. Karşımızdaki kişinin duygu ve düşüncelerini tam olarak anlasak bile, eğer anladığımızı ona ifade edemezsek empati kurma sürecini tamamlamış sayılmayız. Empatiyle ilişkiler güçlenir, iletişim etkinleşir, güven ve işbiliği pekişir.Empati, beceri,zeka,kararlılık,kendinizin ve başkalarının duygularıyla ilgili muazzam bir kavrayış gerektirir. Empati duygusal zekanın güçlü bir bileşeni ve başarılı liderliğin temel bir özelliğidir. Kendi sorumluluğunu almayı ve kedini yönetmeyi teşvik eder.Ego yönelimli olmayı reddeder. Çünkü Empati, derin bir özfarkındalıktan doğar.
EMPATİNİN ÜÇ ÖNEMLİ AŞAMASI VARDIR:
1-Önce gözlemleme sonucunda “o”nun gibi bakabilmek,2-Sonra “o”nun gibi hissetmek ve düşünebilmek,3-Son olarak da “o”na bunu ifade edebilmek...
EMPATİ KURACAK KİŞİNİN;
1) Kendisini karşısındakinin yerine koyması, olaylara onun bakış açısıyla bakması,
2) Karşısındaki kişinin düşüncelerini ve duygularını doğru şekilde anlaması,
3)Kurduğu empatik bağı karşısındakine yansıtması gerekir.
EMPATİ NE DEĞİLDİR?
Empati “iyi bir insan olmak” anlamına gelmez. Sadece iyi insan olmak adına düşünce ve duygularımızı karşımızdakine doğru ve açık bir şekilde anlatamıyorsak, bu durum başka insanların duygularını kendi duygularımız gibi benimseyip herkesi hoşnut etmeye çalışmak anlamına gelir – ki bu durum bir kabusu andırır ve hareket özgürlüğümüzü kısıtlar.* Empati çoğu kez “sempati” ile karıştırılmaktadır. Aslında bu iki kavram birbirinden çok farklıdır. Karşımızdaki kişiye sempati duyuyorsak, onun hissettiği duyguların aynılarını hissederiz. Oysa ki empati kurduğumuzda karşımızdaki kişiyle aynı duyguları ve görüşleri paylaşmamız gerekmez, sadece onun duygularını anlamaya çalışırız. *Empatik yaklaşım, karşıdaki kişinin duygu ve düşüncelerini koşulsuz olarak kabul etmek anlamına gelmez. Bu anlamda “empati kurmak” karşındakini anlamak ve anladığın şeye saygı duymak sürecidir.
BİR İNSANLA EMPATİ NASIL KURULUR?
Bir insanın karşısındaki bir kişiyle empati kurabilmesi için gerekli olan bu öğeleri şöyle sıralayabiliriz.
a) Empati kuracak kişi, kendisini karşısındakinin yerine koymalı, olaylara onun bakış açısıyla bakmalıdır. Eğer bir insanı anlamak istiyorsak dünyaya onun bakış tarzıyla bakmalı, olayları onun gibi algılamaya ve yaşamaya çalışmalıyız. Bunu gerçekleştirmek için de empati kurmak istediğimiz kişinin rolüne girmeli, onun yerine geçerek adeta olaylara onun gözlüklerinin gerisinden bakmalıyız.
Karşımızdaki kişinin rolüne girerek empati kurduğumuzda, o kişinin rolünde kısa bir süre kalmalı, daha sonra bu rolden çıkarak kendi yerimize geçebilmeliyiz. Aksi halde empati kurmuş sayılmayız.
b) Empati kurmuş sayılmamız için karşımızdaki kişinin duygularını ve düşüncelerini doğru anlamamız gereklidir. Karşımızdakinin yalnızca düşüncelerini ya da yalnızca duygularını anlamamız yeterli değildir. Çünkü karşımızdakinin rolüne girerek onun ne düşündüğünü anlamamız, bilişsel nitelikli bir etkinlik, karşımızdakinin hissettiklerini hissetmemiz ise, duygusal nitelikli bir etkinliktir.
c) Empati tanımındaki son öğe, empati kuran kişinin zihninde oluşan empatik anlayışın, karşıdaki kişiye iletilmesi davranışıdır. Karşımızdaki kişilerin duygularını tam olarak anlasak bile, eğer anladığımızı ona ifade etmezsek empati kurma sürecini tamamlamış sayılmayız.
Karşımızdaki insanlara empatik tepki vermenin başlıca iki yolu vardır: Yüzümüzübedenimizi kullanarak onu anladığımızı ifade etmek ve sözlü olarak onu anladığımızı ifade etmek. Empatik tepki vermenin en etkili yolu ikisini birlikte kullanmaktır.
EMPATİ, GÜNLÜK YAŞAMDA OLDUKÇA BÜYÜK BİR ÖNEME SAHİPTİR
*Öğretmen öğrencisiyle,*Doktor hastasıyla,*Arkadaşların birbirleriyle,*Anne ve babaların çocuklarıyla,*Eşlerin birbirleriyle,*Patronun çalışanıyla,*Çalışanların birbirleriylekurdukları empatik iletişim şüphesiz kişilerin karsısındakilerle daha fazla psikolojik paylaşımın yaşandığı, sağlıklı ve uyumlu ilişkilerin kurulup, sürdürüldüğü bir ortamı sağlayacaktır.
Bir an ya da bir süre için...
*Öğretmenin, kendini öğrencisinin yerine koyması... *Patronun, kendini işçisinin yerine koyması...
*Annenin, kendini evladının yerine koyması...*Hakimin, kendini sanığın yerine koyması...*Zenginin kendini fakirin yerine koyması… *Sağlıklı birinin kendini hasta birinin yerine koyması…
*Para kazanabilen birinin, kendini işsiz arkadaşının yerine koyması... Kuşku yok ki, bunu başarabilen insan, çevresini çok daha iyi anlayacak, anladığı oranda da hem kendinin hem de çevresinin gelişmesine etkin biçimde katılacaktır.
EMPATİK DİNLEME
Empatik dinleme, kişiyi anlamak amacı ile kullanılan aktif dinlemedir. Aktif dinleme, kişiyi kullanma amacıyla kullanılırsa sadece bir teknik olur ve olumlu sonuç alınamaz. Empatik dinleme kişiyi anlamayı birinci plana koyar. Kişinin söylediği sözler hangi deneyimleri, öğrenimleri dile getiriyor, kişi kendini nasıl hissediyor, dünyayı ve kendini nasıl gördüğü anlaşılmaya çalışılır. Karşıdakinin yaşantısı ile dünyayı görmek empatidir. “Can kulağı ile dinlemek’, empatik dinlemenin tanımıdır.‘Can kulağı’, yüreğimizin, gönlümüzün kulağıdır ve ‘anlamak için dinlediğimizi’ belirtir. Empatik dinleme; kendimizi onun yerine koyarak dinleme, anlamak için dinleme demektir ve iletişimin çok değerli bir anahtar davranışıdır. Empatik dinlemeyi bilen ve uygulayan birisi, karşısındaki ile iletişim kurmadan en önemli basamağı başarıyla çıkmış demektir. Arapların güzel bir sözü vardır: ‘Yürekten çıkan söz yüreğe ulaşır, ağızdan çıkan söz kulakta kalır’ derler. Bizde de ‘kulak arkasına atmak’ deyimi, söylenenlere hiç önem vermeden dinlemek anlamına gelir.
İNSANLARI DÖRT DÜZEYDE DİNLERİZ:
1. Umursamamak: En sağlıksız dinleme şeklidir. Bu davranış içinde olan insanlar kendilerinden başkalarını görmezler, duymazlar ve anlayamazlar. Otoriter ailelerde bu dinleme yöntemi geçerlidir.2. Seçerek Dinlemek: Bu tanıma uyan kişiler konuşmaların bazılarını dinler, bazılarını dinlemezler. Çıkarına uygun olanları dinler, uygun olmayanları dinlemezler. Çıkarcı ve iki yüzlü insanların davranışıdır.3. Dikkatle Dinlemek: Sağlıklı bir dinleme şeklidir.4. Empatiyle Dinlemek: Empatiyle dinlemekten kasıt “aktif” dinleme ya da “ayna tutarak” dinlemedir. Burada kişi kendini dinleyenin yerine koyar. Davranışın özünde “anlama niyeti” vardır. Empatiyle dinlemek çok farklı bir paradigmadır. Bu tarz dinleme başkalarının değer yargılarını anlamaktır. Kişi etrafa bu mercekle bakar, dünyayı onların gördüğü gibi görür. Karşısındakini bütün benliği ile dinler. Empatiyle dinlemenin özü, karşımızdakiyle aynı fi kirde olmak demek değildir. Onu tam anlamıyla, derinlemesine, hem duygusal hem de zihinsel açıdan anlayabilmektir. Empatiyle dinlerken önce işitirsiniz, yani kulaklarınızı kullanırsınız. Sonra kişiyi gözlemleyerek vücut dilini algılamaya çalışırsınız ve son olarak en önemli aşamaya geçer, yüreğinizle dinlersiniz. Karşımızdakini dinlerken hem sağ, hem sol beynimiz faaliyettedir. Odak noktamız ve amacımız, insan ruhunun derin mesajını anlayabilmektir. Empatiyle dinleme Duygusal Banka Hesabı’na önemli bir yatırımdır. Derin bir terapi ve tedavi etkisi vardır, çünkü karşınızdakine “psikolojik solunum” olanağı verir. Empatik bir anlayışla dinleme, bireyin kendi objektifliğini yitirmeden, olayları, karşısındaki bireyin içinde bulunduğu durumu ve onun görüş açısını dikkate alarak dinlemesidir. Bu arada onu eleştirmek ve yargılamaktan kaçınılması önerilir. Bireyleri en çok tedirgin eden şeylerden biri başkaları tarafından eleştirilmektir. Empatik dinlemede birey karşısındakini ne över, ne yargılar ne de suçlar ama onu anlamaya çalışır. Bu anlayış insanların birbirlerine yaklaşmasına ve aralarında gerçeğe dayanan sevginin gelişmesine yol açar.
EMPATİK DİNLEME ŞU DURUMLARDA GELİŞİR:
1.Beyin-kalp bağlantısıyla dinlemek. 2.Anlama niyetiyle dinlemek. 3.Hem içeriğe hem duygulara kulak vermek. 4.Duymanızın gelişmesi için gözlerinizle dinlemek. 5.Sadece pozisyonlarına bakmadan, başkalarıyla ilgilenerek dinlemek. 6.Mesaja ve mesajın arasındaki mesaja kulak vermek. 7.Söyledikleri ve söylemediklerini duymak. 8.Empatiyle ve benimseyerek dinlemek. 9.Sizi dinlemelerini istediğiniz gibi dinlemek. Kendinizi başkalarının yerine koyunca, anlama becerileriniz artacaktır. Anlama beceriniz ne kadar artarsa,o kadar iyi bir dinleyici olursunuz.
EMPATİ YAPMANIN FAYDALARI:
* Empati, kişinin merhamet duygularını harekete geçirir ve içgörü kazanmasını sağlar.
* Empati kurduğunuzda karşınızdaki insanı anlama şansını yakalayacaksınız dolayısıyla ilişkilerinizde hata yapma riskini ortadan kaldırmış olacaksınız.
* Bireysel ve toplumsal ilişkilerinizde başarılı olacaksınız ve insanlarla daha sağlıklı ilişkiler kuracaksınız.
* İnsanların sorunlarını anlama ve çözüm bulma yeteneğinizi geliştirecek ve faydalı olacaksınız.
* Empati yapma yeteneğiniz geliştiğinde karşınızdaki kişiyi anlama ve yardımcı olma şansınızı olacak.
* Empati yapan kişi bencillikten kurtulur ve karşısındaki kişiye yardımcı olur
* Empati kişinin karşısındaki kişiye değer vermesini sağlar.
*Başkalarının duygularını sezmeyi, bakış açılarını anlamayı, ve endişeleriyle etkin bir biçimde ilgilenmeyi sağlar.
*Başkalarını fark etmeyi ve onların ihtiyaçlarını karşılamayı sağlar.
*Ötekinin bakış açısını daha iyi kavrayabilmeyi sağlar.
*Başkalarının hislerine karşı hassasiyetin gelişmesini sağlar.
*Başkalarını daha iyi dinleyebilme becerisinin gelişmesini sağlar
*Ötekinin bakış açısını daha iyi kavrayabilme sağlar.
Empati kurulan yerlerde genellikle hoşgörü, anlayış, huzur, sevgi ve saygı görülür.Empatinin kurulmadığı yerlerde ise genellikle sorun, gerilim, anlaşamazlık, çatışma, yalnızlık... yaşanır Empati kurmak sosyal ilişkilerde bir çok kolaylık sağlamaktadır. Kişinin karşısındaki insanı anladığını ve onu önemsediğini göstermesini sağlar. Bu sayede iletişim kolaylaşır. Yanlış anlaşılmalar azalır, samimiyet ve güven ortamı hızla gelişir, sorunlar ve problemler daha kolay dile getirilir ve bu sayede bunlara daha çabuk ve kolay çözümler üretilir. Daha yakın, anlamlı ve yardımı dokunan dostluklar oluşur. Kısaca empati; ilgiye, hayırseverliğe ve şefkate yol açar. Bir şeyi bir başkasının bakış açısından görebilmek, önyargılı kalıpları kırarak hoşgörüyü ve farklılıkların kabulünü doğurur. Empati, insanların karşılıklı saygı içinde yaşamalarını ve verimli bir toplumsal diyalog yaratılmasını sağlamak açısından gitgide daha fazla ihtiyaç duyulan becerilerdir. Empati sayesinde,karşımızdaki kişinin hassas noktalarına habersizce dokunma eğiliminden kurtuluruz.Çünkü empati sahibi olan insanlar başkalarının görüşlerine değer verirler. Kendi yaklaşımlarını daha incelikli bir biçimde ortaya koyma eğilimindedirler.
EMPATİ KURAN KİŞİ;
* Diğer insanlarla daha çok yardımlaşır ve bu yüzden de çevreleri tarafından daha çok özlenir ve sevilirler.
* Ne zaman ve ne kadar konuşmaları gerektiğini, ne zaman geri çekilip, ne zaman hamle yapabileceklerini iyi bilirler ve sonuç her iki tarafında yararına olur.* Olayları ve insanları okur,
sağlam veriler toplar, önemli detayları fark ederek hareketlerini uyarlar ve böylece maksimum etki yaratabilirler.
* Farklı insanlar karşısında ne tür strateji ve taktikler kullanabileceklerini bilirler ve bu yüzden özellikle iş ilişkilerinde başarılı olurlar.
EMPATİ GELİŞTİRİLEBİLİR…
Empati ölçülebilen ve geliştirilebilen bir beceridir. İşte size empati becerinizi geliştirebilmeniz için birkaç öneri…
*İyi bir dinleyici olun ve sadece cevap vermek için değil, anlamak için dinleyin. Anladığınıza emin olmak için sorular sorun.
* Sadece kulaklarınızla değil bütün duyularınızla dinleyin. Beden dili ve ses tonlarından iletişim halinde olduğunuz insanların duygularını okumayı deneyin. Fark ettiğiniz duyguya neyin sebep olabileceğini anlamaya çalışın.
*Karşınızdaki kişinin derisinin altına girmeyi ve dünyayı onun gözleriyle görmeyi deneyin. Başkalarının duygu ve düşüncelerine saygı duyun.
*İnsanların sözlü olarak ifade ettikleriyle, beden diliyle ortaya koydukları duygular arasındaki uyuşmazlıkları fark etmeye çalışın.
*İletişim konusunda yaşadığınız olumsuz deneyimleri tekrar gözden geçirerek benzer durumlarla karşılaşmamak için bu deneyimlerden nasıl faydalanabileceğinizi düşünün.
* Kitap okurken veya film seyrederken karakterlerin neler hissettiklerini ve neden böyle hissedebileceklerini düşünün. Empatiyi öğrenmenin kısa bir yolu yoktur, her şeyde olduğu gibi bu konuda kendimizi geliştirmek için kararlı olacağız, yapabileceğimize inanacağız, kendimizi geliştireceğiz, gözlemleyeceğiz. Empati kurarken nesnelliği kaybetmemek , karşımızdaki kişinin korku , kaygı , neşe ve öfke gibi duygularıyla bunalmamak gerekir.Yani karşımızdaki kişiyle özdeşim kurmamalı ya da sempati duymamalıyız. Sempati duymak, empatiyi kurmayı engeller.
EMPATİYE DAİR ÖZLÜ SÖZLER
*KOMŞUSU AÇ İKEN TOK YATAN BİZDEN DEĞİLDİR. HADİS-İ ŞERİF*
KENDİNE YAPILMASINI İSTEMEDİĞİN BİR ŞEYİ SEN DE BAŞKALARINA YAPMA. ÇİN ATASÖZÜ*
İNSAN BAŞKALARI SAYESİNDE İNSAN OLUR. AFRİKA ATASÖZÜ*
BENİ YARGILAMADAN ÖNCE, MAKOSENLERİMLE YÜRÜMELİSİN. KIZILDERİLİ ATASÖZÜ
EMPATİYE DAİR BİLİMSEL VERİLER
*Araştırmalara göre empatinin, toplumsallaşma, sosyal duyarlılık ve topluma uyum ile pozitif ilişkisi vardır. Yani diğer insanlara kişisel duygu ve düşüncelerini iyi ifade edebilen, topluma uyumlu ve sosyal duyarlılığı yüksek olan kişiler aynı zamanda empati kurma becerisine de sahiptirler.
*Yine araştırmalara göre kaygı, depresyon, saldırganlık ile empati kurma arasında negatif ilişki vardır. Yani saldırgan olan kişilerin, çevrelerindeki insanlarla empati kurma ihtimalleri düşüktür.
*Araştırmalara göre empati kurma becerisi ile işbirliği arasında ilişki vardır. Empatinin kişiler arası iletişimi kolaylaştırıcı özelliği bilindiği için, empatik becerilerini artırmak amacıyla çeşitli meslek mensuplarına empati eğitimi verilmektedir. Örneğin hekimlere, hekim adaylarına, hemşirelere, ticaretle uğraşanlara, satış elemanlarına, öğretmenlere, sosyal çalışmacılara, politikacılara, danışmanlara empati kurma becerilerini artırmak amacıyla eğitim verilmektedir.
*Araştırmalara göre empati; ilgiye, hayırseverliğe ve şefkate yol açar. Bir şeyi bir başkasının bakış açısından görebilmek, önyargılı kalıpları kırarak hoşgörüyü ve farklılıkların kabulünü doğurur. Empati, insanların karşılıklı saygı içinde yaşamalarını ve verimli bir toplumsal diyalog yaratılmasını sağlamak açısından gitgide daha fazla ihtiyaç duyulan becerilerdir
*Carnegie Teknoloji Enstitüsü’nde 10.000 kişiye ait veriler analiz edilerek, başarının yüzde 15’inin yapılan işle ilgili bilgi ve beceri geliştirme çalışmalarına, yüzde 85’inin de kişilik faktörlerine, insanlarla başarılı empati kurmaya bağlı olduğu görülmüştür !.
*Harward Üniversitesi Mesleki Yönlendirme Bürosu, işten atılan binlerce kadın ve erkek üzerinde bir çalışma yapmış ve görevini yapmadığı için işine son verilen bir kişiye karşılık, iki kişinin insanlarla sağlıklı empati kurmadığı için işten atıldığını ortaya çıkarmıştır.
*İş dünyasındaki tüm başarısızlıkların yüzde 66 ile yüzde 90’ının aslında insan ilişkilerindeki başarısızlıklar olduğu kanıtlanmış bir gerçektir.
*Araştırmacıların yaptıkları bir araştırmada, liderlik özelliğine sahip kişilerin empati kurma becerilerinin yüksek olduğunu belirlemişlerdir.
*Yapılan bir araştırmada empati kurmada başarılı olan kişilerin aynı zamanda duygusal zekalarının da yüksek olduğunu ortaya koymuştur.
tam bir empati kurmuş sayılabilmesi için üç aşamayı tamamlaması gerekir. Bunlar; 1) kendisini karşısındakinin yerine koyması, olaylara onun bakış açısıyla bakması. 2) Karşısındaki kişinin düşüncelerini ve duygularını doğru şekilde anlaması 3)Kurduğu empatik bağı karşısındakine yansıtmasıdır Herkesin kendine göre bir bakış açısı, gerek kendisini gerekse dünyayı algılayış biçimi vardır. Eğer bunu "kişinin kendi özel alanı" olarak adlandırırsak, empati yapabilmek için karşımızdaki kişinin özel alanını anlayabilmek gerektiğini söyleyebiliriz. Bir diğer deyişle empati kurabilmek için o kişinin rolüne girebilmemiz gerekir. Eğer karşımızdaki kişinin rolüne başarılı bir şekilde girebilirsek karşımızdaki kişinin duygularını ve düşüncelerini de doğru şekilde anlayabiliriz. Çünkü başarılı bir empatik bağ kurabilmek için karşımızdaki kişinin sadece duygusunu ya da sadece düşüncesini anlamış olmak yetmez. Karşımızdaki kişinin duygu ve düşüncesi anladıktan sonraki önemli adım ise bu empatik anlayışın o kişiye iletilmesidir. Çünkü karşımızdaki kişinin duygu ve düşüncelerini ne kadar iyi anlarsak anlayalım bunu karşı tarafa iletmediğimiz müddetçe tam olarak empati kurmuş sayılmayız. Yapılan araştırmalar, insanların zihinlerinde kurdukları empatiyle, karşılarındaki kişiye ilettikleri empati arasında farklılık olduğunu göstermektedir. İnsanlara empatik tepki vermenin iki yolu vardır: Yüzümüzü/bedenimizi kullanarak onu anladığımızı belli etmek ve onu anladığımızı sözlerimizle ifade etmek. Empatik tepki vermenin en etkili yolu bu ikisini birlikte kullanmaktır. Bir sıkıntımız olduğunda, bizimle konuşan kişi, dostça bir gülümsemeyle kolumuza dokunup sıkıntımızı sözelleştirirse, örneğin "son günlerde çok sıkılmışsın" derse, rahatladığımızı hissedebiliriz. İnsanlar arası başarılı iletişimde önemli bir yeri olan empatinin iş yaşamındaki önemi de son derece büyüktür. Empati becerisi yüksek çalışanların olduğu bir kurumda çok daha az çatışma ve kriz durumu yaşanır. Karşı karşıya kalınan sorunlu durumlarda da çok daha çabuk çözüme varılır çünkü çatışma ve kriz durumlarında empati kurmayı başaran kişiler başkalarının ihtiyaçlarını da göz önünde bulundurabilirler. Birbirlerini anlamaya çalışan ve bunu birbirlerine hissettiren iş arkadaşları çok daha başarılı takım çalışmalarına imza atarlar. Çünkü takım çalışmasının başarılı olmasının en önemli yollarından biri takımı oluşturanların empati kabiliyetlerinin gelişmiş olmasıdır. Ast üst ilişkilerinin de sağlıklı bir şekilde devam edebilmesi açısından empati kurmanın önemi büyüktür. Kurum içerisinde çalışanları dinlemek onlara saygı göstermek, çalışanlar arasındaki empatik diyaloglar, kurumdaki genel mutluluk oranını arttırır. Bir kurumda empatik yaklaşımın olmayışı ise o kurumdaki çalışanların birbirlerine birey olarak değer vermelerini engeller. Kurumlarda, gerek çalışanların kendi aralarında gerekse ast üst ilişkilerinde verimliliği arttırmak için empatik iletişimi tutum haline getirmekte fayda vardır. Bireyler arası ilişkilerde gerçek anlamda insana değer vermeyi, saygıyı ve empatiyi merkezine alan bir iletişim tutumunun kurulabildiği kurumlarda birçok sorun ve kurum içi iletişim çatışması kolayca çözüm bulacaktır. Empati, duygularını ve düşüncelerini doğru olarak anlaması, hissetmesi ve bu durumu ona iletmesi sürecidir.
Empati kuracak kişi, kendisini karşısındakinin yerine koymalı, olaylara onun bakış açısıyla bakmalıdır. Eğer bir insanı anlamak istiyorsak dünyaya onun bakış tarzıyla bakmalı, olayları onun gibi algılamaya ve yaşamaya çalışmalıyız. Bunu gerçekleştirmek için de empati kurmak istediğimiz kişinin rolüne girmeli, onun yerine geçerek adeta olaylara onun gözlüklerinin gerisinden bakmalıyız.
Karşımızdaki kişinin rolüne girerek empati kurduğumuzda, o kişinin rolünde kısa bir süre kalmalı, daha sonra bu rolden çıkarak kendi yerimize geçebilmeliyiz. Aksi halde empati kurmuş sayılmayız. Empati kurduğumuzda ise karşımızdakinin duygu ve düşüncelerini anlamak esastır.
Empati kurmuş sayılmamız için karşımızdaki kişinin duygularını ve düşüncelerini doğru anlamamız gereklidir. Karşımızdakinin yalnızca düşüncelerini ya da yalnızca duygularını anlamamız yeterli değildir. Çünkü karşımızdakinin rolüne girerek onun ne düşündüğünü anlamamız, bilişsel nitelikli bir etkinlik, karşımızdakinin hissettiklerinin aynısını hissetmemiz ise, duygusal nitelikli bir etkinliktir. Bilişsel rol alma, duygusal rol almanın ön şartı sayılabilir. Empati tanımındaki son öğe ise, empati kuran kişinin zihninde oluşan empatik anlayışın, karşıdaki kişiye iletilmesi davranışıdır. Karşımızdaki kişinin duygularını ve düşüncelerini tam olarak anlasak bile eğer anladığımızı ifade etmezsek empati kurma sürecini tamamlamış sayılmayız. Empati sadece kendisiyle empati kurulana yararı olan bir etkinlik değildir. Empati, empatiyi kuran kişi için de önemlidir. Empatik becerileri ve eğilimleri yüksek olan, bu yüzden de diğer insanlara yardım eden kişilerin, çevreleri tarafından sevilme ihtimalleri artar. Yapılan bir araştırmada, liderlik özelliğine sahip kişilerin empati kurma becerilerinin yüksek olduğu belirlenmiştir. Empatik anlayış, insanları birbirine yaklaştırma, iletişimi kolaylaştırma özelliğine sahiptir. İnsanlar, kendileriyle empati kurulduğunda, anlaşıldıklarını ve kendilerine önem verildiğini hissederler.
Sağlıklı bir Empati kurulabilmesi için gerekli öğeler:
1-Empati kuracak kişi, kendisini karşısındakinin yerine koymalı, olaylara onun bakış açısıyla bakmalıdır. Eğer bir insanı anlamak istiyorsak, dünyaya onun bakış tarzıyla bakmalı, olayları onun gibi algılamaya ve yaşamaya çalışmalıyız. Empati kurmaya çalıştığımız kişinin rolüne kısa bir süre için geçmeli “sanki o kişi imişcesine” düşünmeye ve hissetmeye çalışmalıyız.
2-Empati kurmuş sayılmamız için, karşımızdaki kişinin duygularını ve düşüncelerini doğru olarak anlamamız gereklidir. Karşımızdakinin yalnızca duygularını ya da yalnızca düşüncelerini anlamamız yeterli değildir. Karşımızdakinin rolüne girerek onun ne düşündüğünü anlamamız, hissettiklerinin aynısını hissetmemiz gerekmektedir.
3- Empati kuran kişinin zihninde oluşan empatik anlayışın, karşıdaki kişiye iletilmesi davranışıdır. Karşımızdaki kişinin duygu ve düşüncelerini tam olarak anlasak bile, eğer anladığımızı ona ifade edemezsek empati kurma sürecini tamamlamış sayılmayız. Empatiyle ilişkiler güçlenir, iletişim etkinleşir, güven ve işbiliği pekişir.Empati, beceri,zeka,kararlılık,kendinizin ve başkalarının duygularıyla ilgili muazzam bir kavrayış gerektirir. Empati duygusal zekanın güçlü bir bileşeni ve başarılı liderliğin temel bir özelliğidir. Kendi sorumluluğunu almayı ve kedini yönetmeyi teşvik eder.Ego yönelimli olmayı reddeder. Çünkü Empati, derin bir özfarkındalıktan doğar.
EMPATİNİN ÜÇ ÖNEMLİ AŞAMASI VARDIR:
1-Önce gözlemleme sonucunda “o”nun gibi bakabilmek,2-Sonra “o”nun gibi hissetmek ve düşünebilmek,3-Son olarak da “o”na bunu ifade edebilmek...
EMPATİ KURACAK KİŞİNİN;
1) Kendisini karşısındakinin yerine koyması, olaylara onun bakış açısıyla bakması,
2) Karşısındaki kişinin düşüncelerini ve duygularını doğru şekilde anlaması,
3)Kurduğu empatik bağı karşısındakine yansıtması gerekir.
EMPATİ NE DEĞİLDİR?
Empati “iyi bir insan olmak” anlamına gelmez. Sadece iyi insan olmak adına düşünce ve duygularımızı karşımızdakine doğru ve açık bir şekilde anlatamıyorsak, bu durum başka insanların duygularını kendi duygularımız gibi benimseyip herkesi hoşnut etmeye çalışmak anlamına gelir – ki bu durum bir kabusu andırır ve hareket özgürlüğümüzü kısıtlar.* Empati çoğu kez “sempati” ile karıştırılmaktadır. Aslında bu iki kavram birbirinden çok farklıdır. Karşımızdaki kişiye sempati duyuyorsak, onun hissettiği duyguların aynılarını hissederiz. Oysa ki empati kurduğumuzda karşımızdaki kişiyle aynı duyguları ve görüşleri paylaşmamız gerekmez, sadece onun duygularını anlamaya çalışırız. *Empatik yaklaşım, karşıdaki kişinin duygu ve düşüncelerini koşulsuz olarak kabul etmek anlamına gelmez. Bu anlamda “empati kurmak” karşındakini anlamak ve anladığın şeye saygı duymak sürecidir.
BİR İNSANLA EMPATİ NASIL KURULUR?
Bir insanın karşısındaki bir kişiyle empati kurabilmesi için gerekli olan bu öğeleri şöyle sıralayabiliriz.
a) Empati kuracak kişi, kendisini karşısındakinin yerine koymalı, olaylara onun bakış açısıyla bakmalıdır. Eğer bir insanı anlamak istiyorsak dünyaya onun bakış tarzıyla bakmalı, olayları onun gibi algılamaya ve yaşamaya çalışmalıyız. Bunu gerçekleştirmek için de empati kurmak istediğimiz kişinin rolüne girmeli, onun yerine geçerek adeta olaylara onun gözlüklerinin gerisinden bakmalıyız.
Karşımızdaki kişinin rolüne girerek empati kurduğumuzda, o kişinin rolünde kısa bir süre kalmalı, daha sonra bu rolden çıkarak kendi yerimize geçebilmeliyiz. Aksi halde empati kurmuş sayılmayız.
b) Empati kurmuş sayılmamız için karşımızdaki kişinin duygularını ve düşüncelerini doğru anlamamız gereklidir. Karşımızdakinin yalnızca düşüncelerini ya da yalnızca duygularını anlamamız yeterli değildir. Çünkü karşımızdakinin rolüne girerek onun ne düşündüğünü anlamamız, bilişsel nitelikli bir etkinlik, karşımızdakinin hissettiklerini hissetmemiz ise, duygusal nitelikli bir etkinliktir.
c) Empati tanımındaki son öğe, empati kuran kişinin zihninde oluşan empatik anlayışın, karşıdaki kişiye iletilmesi davranışıdır. Karşımızdaki kişilerin duygularını tam olarak anlasak bile, eğer anladığımızı ona ifade etmezsek empati kurma sürecini tamamlamış sayılmayız.
Karşımızdaki insanlara empatik tepki vermenin başlıca iki yolu vardır: Yüzümüzübedenimizi kullanarak onu anladığımızı ifade etmek ve sözlü olarak onu anladığımızı ifade etmek. Empatik tepki vermenin en etkili yolu ikisini birlikte kullanmaktır.
EMPATİ, GÜNLÜK YAŞAMDA OLDUKÇA BÜYÜK BİR ÖNEME SAHİPTİR
*Öğretmen öğrencisiyle,*Doktor hastasıyla,*Arkadaşların birbirleriyle,*Anne ve babaların çocuklarıyla,*Eşlerin birbirleriyle,*Patronun çalışanıyla,*Çalışanların birbirleriylekurdukları empatik iletişim şüphesiz kişilerin karsısındakilerle daha fazla psikolojik paylaşımın yaşandığı, sağlıklı ve uyumlu ilişkilerin kurulup, sürdürüldüğü bir ortamı sağlayacaktır.
Bir an ya da bir süre için...
*Öğretmenin, kendini öğrencisinin yerine koyması... *Patronun, kendini işçisinin yerine koyması...
*Annenin, kendini evladının yerine koyması...*Hakimin, kendini sanığın yerine koyması...*Zenginin kendini fakirin yerine koyması… *Sağlıklı birinin kendini hasta birinin yerine koyması…
*Para kazanabilen birinin, kendini işsiz arkadaşının yerine koyması... Kuşku yok ki, bunu başarabilen insan, çevresini çok daha iyi anlayacak, anladığı oranda da hem kendinin hem de çevresinin gelişmesine etkin biçimde katılacaktır.
EMPATİK DİNLEME
Empatik dinleme, kişiyi anlamak amacı ile kullanılan aktif dinlemedir. Aktif dinleme, kişiyi kullanma amacıyla kullanılırsa sadece bir teknik olur ve olumlu sonuç alınamaz. Empatik dinleme kişiyi anlamayı birinci plana koyar. Kişinin söylediği sözler hangi deneyimleri, öğrenimleri dile getiriyor, kişi kendini nasıl hissediyor, dünyayı ve kendini nasıl gördüğü anlaşılmaya çalışılır. Karşıdakinin yaşantısı ile dünyayı görmek empatidir. “Can kulağı ile dinlemek’, empatik dinlemenin tanımıdır.‘Can kulağı’, yüreğimizin, gönlümüzün kulağıdır ve ‘anlamak için dinlediğimizi’ belirtir. Empatik dinleme; kendimizi onun yerine koyarak dinleme, anlamak için dinleme demektir ve iletişimin çok değerli bir anahtar davranışıdır. Empatik dinlemeyi bilen ve uygulayan birisi, karşısındaki ile iletişim kurmadan en önemli basamağı başarıyla çıkmış demektir. Arapların güzel bir sözü vardır: ‘Yürekten çıkan söz yüreğe ulaşır, ağızdan çıkan söz kulakta kalır’ derler. Bizde de ‘kulak arkasına atmak’ deyimi, söylenenlere hiç önem vermeden dinlemek anlamına gelir.
İNSANLARI DÖRT DÜZEYDE DİNLERİZ:
1. Umursamamak: En sağlıksız dinleme şeklidir. Bu davranış içinde olan insanlar kendilerinden başkalarını görmezler, duymazlar ve anlayamazlar. Otoriter ailelerde bu dinleme yöntemi geçerlidir.2. Seçerek Dinlemek: Bu tanıma uyan kişiler konuşmaların bazılarını dinler, bazılarını dinlemezler. Çıkarına uygun olanları dinler, uygun olmayanları dinlemezler. Çıkarcı ve iki yüzlü insanların davranışıdır.3. Dikkatle Dinlemek: Sağlıklı bir dinleme şeklidir.4. Empatiyle Dinlemek: Empatiyle dinlemekten kasıt “aktif” dinleme ya da “ayna tutarak” dinlemedir. Burada kişi kendini dinleyenin yerine koyar. Davranışın özünde “anlama niyeti” vardır. Empatiyle dinlemek çok farklı bir paradigmadır. Bu tarz dinleme başkalarının değer yargılarını anlamaktır. Kişi etrafa bu mercekle bakar, dünyayı onların gördüğü gibi görür. Karşısındakini bütün benliği ile dinler. Empatiyle dinlemenin özü, karşımızdakiyle aynı fi kirde olmak demek değildir. Onu tam anlamıyla, derinlemesine, hem duygusal hem de zihinsel açıdan anlayabilmektir. Empatiyle dinlerken önce işitirsiniz, yani kulaklarınızı kullanırsınız. Sonra kişiyi gözlemleyerek vücut dilini algılamaya çalışırsınız ve son olarak en önemli aşamaya geçer, yüreğinizle dinlersiniz. Karşımızdakini dinlerken hem sağ, hem sol beynimiz faaliyettedir. Odak noktamız ve amacımız, insan ruhunun derin mesajını anlayabilmektir. Empatiyle dinleme Duygusal Banka Hesabı’na önemli bir yatırımdır. Derin bir terapi ve tedavi etkisi vardır, çünkü karşınızdakine “psikolojik solunum” olanağı verir. Empatik bir anlayışla dinleme, bireyin kendi objektifliğini yitirmeden, olayları, karşısındaki bireyin içinde bulunduğu durumu ve onun görüş açısını dikkate alarak dinlemesidir. Bu arada onu eleştirmek ve yargılamaktan kaçınılması önerilir. Bireyleri en çok tedirgin eden şeylerden biri başkaları tarafından eleştirilmektir. Empatik dinlemede birey karşısındakini ne över, ne yargılar ne de suçlar ama onu anlamaya çalışır. Bu anlayış insanların birbirlerine yaklaşmasına ve aralarında gerçeğe dayanan sevginin gelişmesine yol açar.
EMPATİK DİNLEME ŞU DURUMLARDA GELİŞİR:
1.Beyin-kalp bağlantısıyla dinlemek. 2.Anlama niyetiyle dinlemek. 3.Hem içeriğe hem duygulara kulak vermek. 4.Duymanızın gelişmesi için gözlerinizle dinlemek. 5.Sadece pozisyonlarına bakmadan, başkalarıyla ilgilenerek dinlemek. 6.Mesaja ve mesajın arasındaki mesaja kulak vermek. 7.Söyledikleri ve söylemediklerini duymak. 8.Empatiyle ve benimseyerek dinlemek. 9.Sizi dinlemelerini istediğiniz gibi dinlemek. Kendinizi başkalarının yerine koyunca, anlama becerileriniz artacaktır. Anlama beceriniz ne kadar artarsa,o kadar iyi bir dinleyici olursunuz.
EMPATİ YAPMANIN FAYDALARI:
* Empati, kişinin merhamet duygularını harekete geçirir ve içgörü kazanmasını sağlar.
* Empati kurduğunuzda karşınızdaki insanı anlama şansını yakalayacaksınız dolayısıyla ilişkilerinizde hata yapma riskini ortadan kaldırmış olacaksınız.
* Bireysel ve toplumsal ilişkilerinizde başarılı olacaksınız ve insanlarla daha sağlıklı ilişkiler kuracaksınız.
* İnsanların sorunlarını anlama ve çözüm bulma yeteneğinizi geliştirecek ve faydalı olacaksınız.
* Empati yapma yeteneğiniz geliştiğinde karşınızdaki kişiyi anlama ve yardımcı olma şansınızı olacak.
* Empati yapan kişi bencillikten kurtulur ve karşısındaki kişiye yardımcı olur
* Empati kişinin karşısındaki kişiye değer vermesini sağlar.
*Başkalarının duygularını sezmeyi, bakış açılarını anlamayı, ve endişeleriyle etkin bir biçimde ilgilenmeyi sağlar.
*Başkalarını fark etmeyi ve onların ihtiyaçlarını karşılamayı sağlar.
*Ötekinin bakış açısını daha iyi kavrayabilmeyi sağlar.
*Başkalarının hislerine karşı hassasiyetin gelişmesini sağlar.
*Başkalarını daha iyi dinleyebilme becerisinin gelişmesini sağlar
*Ötekinin bakış açısını daha iyi kavrayabilme sağlar.
Empati kurulan yerlerde genellikle hoşgörü, anlayış, huzur, sevgi ve saygı görülür.Empatinin kurulmadığı yerlerde ise genellikle sorun, gerilim, anlaşamazlık, çatışma, yalnızlık... yaşanır Empati kurmak sosyal ilişkilerde bir çok kolaylık sağlamaktadır. Kişinin karşısındaki insanı anladığını ve onu önemsediğini göstermesini sağlar. Bu sayede iletişim kolaylaşır. Yanlış anlaşılmalar azalır, samimiyet ve güven ortamı hızla gelişir, sorunlar ve problemler daha kolay dile getirilir ve bu sayede bunlara daha çabuk ve kolay çözümler üretilir. Daha yakın, anlamlı ve yardımı dokunan dostluklar oluşur. Kısaca empati; ilgiye, hayırseverliğe ve şefkate yol açar. Bir şeyi bir başkasının bakış açısından görebilmek, önyargılı kalıpları kırarak hoşgörüyü ve farklılıkların kabulünü doğurur. Empati, insanların karşılıklı saygı içinde yaşamalarını ve verimli bir toplumsal diyalog yaratılmasını sağlamak açısından gitgide daha fazla ihtiyaç duyulan becerilerdir. Empati sayesinde,karşımızdaki kişinin hassas noktalarına habersizce dokunma eğiliminden kurtuluruz.Çünkü empati sahibi olan insanlar başkalarının görüşlerine değer verirler. Kendi yaklaşımlarını daha incelikli bir biçimde ortaya koyma eğilimindedirler.
EMPATİ KURAN KİŞİ;
* Diğer insanlarla daha çok yardımlaşır ve bu yüzden de çevreleri tarafından daha çok özlenir ve sevilirler.
* Ne zaman ve ne kadar konuşmaları gerektiğini, ne zaman geri çekilip, ne zaman hamle yapabileceklerini iyi bilirler ve sonuç her iki tarafında yararına olur.* Olayları ve insanları okur,
sağlam veriler toplar, önemli detayları fark ederek hareketlerini uyarlar ve böylece maksimum etki yaratabilirler.
* Farklı insanlar karşısında ne tür strateji ve taktikler kullanabileceklerini bilirler ve bu yüzden özellikle iş ilişkilerinde başarılı olurlar.
EMPATİ GELİŞTİRİLEBİLİR…
Empati ölçülebilen ve geliştirilebilen bir beceridir. İşte size empati becerinizi geliştirebilmeniz için birkaç öneri…
*İyi bir dinleyici olun ve sadece cevap vermek için değil, anlamak için dinleyin. Anladığınıza emin olmak için sorular sorun.
* Sadece kulaklarınızla değil bütün duyularınızla dinleyin. Beden dili ve ses tonlarından iletişim halinde olduğunuz insanların duygularını okumayı deneyin. Fark ettiğiniz duyguya neyin sebep olabileceğini anlamaya çalışın.
*Karşınızdaki kişinin derisinin altına girmeyi ve dünyayı onun gözleriyle görmeyi deneyin. Başkalarının duygu ve düşüncelerine saygı duyun.
*İnsanların sözlü olarak ifade ettikleriyle, beden diliyle ortaya koydukları duygular arasındaki uyuşmazlıkları fark etmeye çalışın.
*İletişim konusunda yaşadığınız olumsuz deneyimleri tekrar gözden geçirerek benzer durumlarla karşılaşmamak için bu deneyimlerden nasıl faydalanabileceğinizi düşünün.
* Kitap okurken veya film seyrederken karakterlerin neler hissettiklerini ve neden böyle hissedebileceklerini düşünün. Empatiyi öğrenmenin kısa bir yolu yoktur, her şeyde olduğu gibi bu konuda kendimizi geliştirmek için kararlı olacağız, yapabileceğimize inanacağız, kendimizi geliştireceğiz, gözlemleyeceğiz. Empati kurarken nesnelliği kaybetmemek , karşımızdaki kişinin korku , kaygı , neşe ve öfke gibi duygularıyla bunalmamak gerekir.Yani karşımızdaki kişiyle özdeşim kurmamalı ya da sempati duymamalıyız. Sempati duymak, empatiyi kurmayı engeller.
EMPATİYE DAİR ÖZLÜ SÖZLER
*KOMŞUSU AÇ İKEN TOK YATAN BİZDEN DEĞİLDİR. HADİS-İ ŞERİF*
KENDİNE YAPILMASINI İSTEMEDİĞİN BİR ŞEYİ SEN DE BAŞKALARINA YAPMA. ÇİN ATASÖZÜ*
İNSAN BAŞKALARI SAYESİNDE İNSAN OLUR. AFRİKA ATASÖZÜ*
BENİ YARGILAMADAN ÖNCE, MAKOSENLERİMLE YÜRÜMELİSİN. KIZILDERİLİ ATASÖZÜ
EMPATİYE DAİR BİLİMSEL VERİLER
*Araştırmalara göre empatinin, toplumsallaşma, sosyal duyarlılık ve topluma uyum ile pozitif ilişkisi vardır. Yani diğer insanlara kişisel duygu ve düşüncelerini iyi ifade edebilen, topluma uyumlu ve sosyal duyarlılığı yüksek olan kişiler aynı zamanda empati kurma becerisine de sahiptirler.
*Yine araştırmalara göre kaygı, depresyon, saldırganlık ile empati kurma arasında negatif ilişki vardır. Yani saldırgan olan kişilerin, çevrelerindeki insanlarla empati kurma ihtimalleri düşüktür.
*Araştırmalara göre empati kurma becerisi ile işbirliği arasında ilişki vardır. Empatinin kişiler arası iletişimi kolaylaştırıcı özelliği bilindiği için, empatik becerilerini artırmak amacıyla çeşitli meslek mensuplarına empati eğitimi verilmektedir. Örneğin hekimlere, hekim adaylarına, hemşirelere, ticaretle uğraşanlara, satış elemanlarına, öğretmenlere, sosyal çalışmacılara, politikacılara, danışmanlara empati kurma becerilerini artırmak amacıyla eğitim verilmektedir.
*Araştırmalara göre empati; ilgiye, hayırseverliğe ve şefkate yol açar. Bir şeyi bir başkasının bakış açısından görebilmek, önyargılı kalıpları kırarak hoşgörüyü ve farklılıkların kabulünü doğurur. Empati, insanların karşılıklı saygı içinde yaşamalarını ve verimli bir toplumsal diyalog yaratılmasını sağlamak açısından gitgide daha fazla ihtiyaç duyulan becerilerdir
*Carnegie Teknoloji Enstitüsü’nde 10.000 kişiye ait veriler analiz edilerek, başarının yüzde 15’inin yapılan işle ilgili bilgi ve beceri geliştirme çalışmalarına, yüzde 85’inin de kişilik faktörlerine, insanlarla başarılı empati kurmaya bağlı olduğu görülmüştür !.
*Harward Üniversitesi Mesleki Yönlendirme Bürosu, işten atılan binlerce kadın ve erkek üzerinde bir çalışma yapmış ve görevini yapmadığı için işine son verilen bir kişiye karşılık, iki kişinin insanlarla sağlıklı empati kurmadığı için işten atıldığını ortaya çıkarmıştır.
*İş dünyasındaki tüm başarısızlıkların yüzde 66 ile yüzde 90’ının aslında insan ilişkilerindeki başarısızlıklar olduğu kanıtlanmış bir gerçektir.
*Araştırmacıların yaptıkları bir araştırmada, liderlik özelliğine sahip kişilerin empati kurma becerilerinin yüksek olduğunu belirlemişlerdir.
*Yapılan bir araştırmada empati kurmada başarılı olan kişilerin aynı zamanda duygusal zekalarının da yüksek olduğunu ortaya koymuştur.
